จากเหตุการณ์ข่าวดังกล่าว ทำให้สนใจคำว่า ” ฉีดสี ” ขึ้นมาค่ะ🤔
สารบัญ
ฉีดสี คืออะไร แล้วทำไมต้องฉีด มันเป็นเรื่องใกล้ตัวเรารึป่าวนะ ถ้าเราหรือคนใกล้ตัวของเราต้องเข้าโรงพยาบาลแล้วมีการตรวจที่ต้องฉีดละ เราควรจะต้องเตรียมตัวอย่างไร?
ฉีดสี ในที่นี้หมายถึง การฉีดสารทึบรังสีเป็นสารจำพวกไอโอดีน (Iodinated) มีคุณสมบัติทึบต่อรังสีเอกซเรย์ ซึ่งใช้ในการการตรวจด้วยเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ เครื่อง Fluoroscopy หรือเครื่องมืออื่นๆที่ให้กำเนิดรังสีเอกซเรย์ได้…
การตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ต้องฉีดสารทึบรังสีร่วมด้วยทุกครั้งหรือไม่…คำตอบคือไม่เสมอไป
การฉีดสีจะทำก็ต่อเมื่อรังสีแพทย์ไม่สามารถวินิจฉัยโรคบางชนิดได้ เช่น เนื้องอก ฝีหรือหนอง และความผิดปกติของหลอดเลือด เป็นต้น
จากรูปจะเห็นว่า ภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมอง ภาพที่2 หลังจากฉีดสีจะสามารถเห็นรอยโรคและขอบเขตของโรคได้ชัดเจนมากขึ้นกว่า ภาพที่1 ซึ่งจะเป็นผลดีต่อการอ่านและแปลผลของรังสีแพทย์
การตรวจด้วยสารทึบรังสีทำได้อย่างไร แล้วมีข้อห้ามในการตรวจอะไรบ้าง
การให้สารทึบรังสีเข้าสู่ร่างกายทำได้ทั้งการ
กิน เข้าทางปาก
สวน เข้าทางทวารหนัก
ฉีด เข้าทางหลอดเลือด
สิ่งที่ต้องระวังสำหรับผู้ที่ต้องใช้สารทึบรังสีในการตรวจคือ
1.ผู้ที่มีโรคภูมิแพ้ โรคหอบ
2.ผู้ที่มีประวัติแพ้อาหารทะเล
3.ผู้ที่เป็นโรคไตเรื้อรัง
4.ผู้ที่เป็นโรคหัวใจ
5.ผู้ที่เคยตรวจด้วยสารทึบรังสีแล้วมีอาการแพ้
6.ผู้หญิงที่อยู่ในช่วงตั้งครรภ์ ไม่ควรฉีดสารทึบรังสีหรือเข้าตรวจด้วยเครื่องเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ หากเลี่ยงได้ควรเลือกตรวจด้วยเครื่องมือที่ไม่ใช้รังสี อาจจะตรวจเป็นอัลตราซาวด์หรือเครื่อง MRI (magnetic resonance imaging) แทน
หากต้องฉีดสีจะสังเกตอาการแพ้ได้อย่างไร
1.คลื่นไส้อาเจียน
2.แน่นหน้าอก หายใจไม่สะดวก
3.คันตามตัว มีผื่นเม็ด
4.ปวดบวมบริเวณที่ฉีด
5.หนาวสั่นเหมือนมีไข้
ทั้งนี้อาการแพ้จะเริ่มเกิดได้ทันทีตั้งแต่รับสารทึบรังสีเข้าสู่ร่างกาย และอาการแพ้จะรุนแรงมากหรือน้อยไม่เท่ากันในแต่ละบุคคล
วิธีการดูแลตัวเองหลังจากฉีดสารทึบรังสี(กรณีฉีดเข้าทางหลอดเลือด)
1.สารทึบรังสีจะขับออกทางปัสสาวะ ภายในเวลา 24 ชม. หลังฉีด
2.ควรดื่มน้ำตามเยอะๆ (4-8 แก้ว)
3.หากมีอาการมือเท้าบวมหรือปัสสาวะไม่ออกให้รีบปรึกษาแพทย์ทันที
สุดท้ายนี้หวังว่าข้อมูลข้างต้นจะมีประโยชน์ต่อเพื่อนๆหรือใครก็ตามที่กำลังเข้ารับการตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ที่มีการฉีดสีร่วมด้วย จะได้เตรียมพร้อมและไม่กังวลจนเกินไปเพราะจริงๆแล้วการฉีดสีเป็นขั้นตอนหนึ่งของการตรวจเพื่อให้ได้ผลการตรวจที่ดีและเเม่นยำนั่นเอง
❤️ขอบคุณข้อมูลดีๆจาก..คู่มือเตรียมการตรวจ CT-SCAN และการฉีดสี(สารทึบรังสี)
ศูนย์เอกซเรย์คอมพิวเตอร์ รพ.สงขลานครินทร์